

به شکل ساده، مدیریت مالی شخصی، عبارت است از مجموعه ابزارهایی که مدیریت پول را برای افراد مقدور میسازد. تجمیع حسابهای مختلف و نمایش اطلاعات و گزارشهای مختلف به شکل بصری از امکانات پایه این ابزارها است که اداره حسابهای شخصی برای کاربران را تسهیل مینماید. ارائه برخی تحلیلها بر مبنای تراکنشها و تبادلات پولی صورت گرفته نیز از دیگر امکانات اینگونه ابزارها بهحساب میآید. ابزارهای مدیریت مالی شخصی، جریان نقدینگی، هزینهها، بدهیها و سایر موضوعات مالی افراد را نمایش داده و این امکان را به کاربران میدهد تا با سفارشیسازیهای مختلف، پول خود را بهتر مدیریت نمایند.
ایده ایجاد وبسایت ارائه سرویس مالی شخصی آنلاین در سال ۲۰۰۵ از سوی آرون پازر مطرح و امکانسنجی گردید. طرح تجاری ارائه این خدمات در قالب سایتی به نام «مینت» تحقق یافت. این سرویس مالی شخصی، آنلاین بوده و هدفش ارائه «راهکاری ساده و امن برای مدیریت و پسانداز پول بهصورت آنلاین» است. این خدمات در کشور ما نیز طی سالهای اخیر از اقبال خوبی برخوردار گردیده است تا جایی که کنفرانسی با موضوع مدیریت مالی شخصی و تأثیرات آن بر اقتصاد برگزار گردید. در سطح عملیاتی نیز ابزارهای مدیریت مالی شخصی متعددی بهصورت اپلیکیشن موبایل و نسخه دسکتاپ از سوی استارتآپهای خدمات مالی و حتی برخی بانکهای کشور، توسعه و مورد استفاده کاربران مختلف قرار گرفته است.
آنچه موجب رونق و فراگیری چنین خدماتی طی سالهای اخیر شده است روندهای تکنولوژیک زیر است:
• رشد دسترسی و استفاده از اینترنت و شبکههای ارتباطی: روند رو به رشد دسترسی به اینترنت و شبکههای ارتباطی، ارائه انواع خدمات نوظهور مالی به کاربران را تسهیل کرده است. خدمات مدیریت مالی شخصی به افراد و کسبوکارها یکی از این خدمات نوظهور است. رشد و توسعه اینترنت و توانایی بالای آن در تسهیل ارائه خدمات مالی به کاربران، طیف گستردهای از فعالیتها از گزارشگیری هزینهها گرفته تا مشاورههای مالی را برای کاربران در قالب ابزارهای مدیریت مالی شخصی امکانپذیر کرده است.
• رشد استفاده از دستگاههای قابلحمل: این عامل به همراه توسعه دسترسی به ارتباطات پرسرعت اینترنتی از طریق آنها، یکی از مهمترین عوامل توانمندساز ارائه خدمات مالی جدید در کشورهای مختلف بوده است. در کشور ما نیز طی چند سال اخیر علاوه بر رشد سرعت دسترسی به اینترنت، استفاده از تلفنهای هوشمند همراه نیز افزایش چشمگیری داشته است. بدین ترتیب علاوه بر اینکه ارائه خدمات مدیریت مالی شخصی، روندی رایج در سطح بینالمللی قلمداد میشود، ارائه اینگونه خدمات در کشور ما نیز پیرو چنین روندی توسعه خواهد یافت.
• ارتقای توان فنی در ارائه انواع تحلیلها: بالا رفتن توان فنی در ارائه انواع تحلیلها، روند دیگری است که بر رونق استفاده و تکمیل سبد سرویس این خدمات تأثیرگذار است. بر این اساس با استفاده از تکنیکهای تحلیل داده، ارائه خدمات ارزشافزوده متنوعی نظیر مشاورههای مالی، با کیفیتی بیشتر و سربار عملیاتی کمتر نسبت به گذشته امکانپذیر و قابل ارائه شده است.
• روند رو به رشد بانکداری باز: بانکداری باز که در آن مشارکت و تعامل فنی بیشتر بین بانک و سایر فعالان ارائهدهنده خدمات مالی را به دنبال دارد، روندی است که طی سالهای اخیر توسعه قابلملاحظهای در سطح جهانی داشته است. استارتآپهای فینتک با مشارکت با بانکها توانستهاند انواع خدمات جدیدی را در پاسخ به نیاز بازار ارائه دهند. خدمات مدیریت مالی شخصی نیز بهعنوان یکی از اولین خدمات قابل ارائه از سوی این ارائهدهندگان بر مبنای همین رویکرد بانکداری باز، امکان ارائه خدمات متنوعی را به کاربران ایجاد کرده است.
در خصوص خدمات مدیریت مالی شخصی مواردی به ترتیب زیر به عنوان محرک و پیشرانه مطرح می شوند:
• ماهیت و ظرفیت بالای ارائه ارزشهای پیشنهادی به کاربران: اولین عامل محرک، ماهیت و ظرفیت این نوع خدمات در ارزشهای پیشنهادی به مشترکین است. بدین معنی که بنا به توان بالای این پلتفرمها در ارائه باکیفیتتر و منعطفتر خدمات مالی، کشش تقاضای این نوع خدمات بالاتر رفته است.
• پیوند متخصصین حوزه تحلیل دادهها و مشاوره مالی به کاربران: یکی از مهمترین و درواقع پیشرفتهترین امکانات این ابزارها، پیوند متخصصین حوزه تحلیل دادهها و مشاوره مالی به سایر استفادهکنندگان است. مشاورهها و انواع تحلیلها بدون مراجعه به بانک یا شرکتهای مشاوره مالی از طریق همین پلتفرم قابل ارائه و دریافت است.
• تأثیرات مثبت اجتماعی ارائه خدمات: پلتفرمهای مدیریت مالی شخصی، علاوه بر ارائه خدماتی متنوع و باارزش به مشتریان، در اشتغال متخصصین حوزههای تحلیل داده و مشاورین مالی و سرمایهگذاری نیز مؤثر است. بدین ترتیب تأثیر مثبت اجتماعی ارائه این خدمات بهعنوان محرکی در استفاده از آن عمل خواهد کرد.
بدین ترتیب با توجه به پیشرفتهای تکنولوژیک اعم از دسترسی به اینترنت و تلفنهای هوشمند و ارتقای توان فنی به ویژه در تحلیل داده ها از یک سو و ارزشهای پیشنهادی خدمات مدیریت مالی شخصی به مشتریان، این خدمات گزینه مناسب و جذابی برای بانکها و نهادهای مالی و کسب و کارهای نوپای مالی و مشتریان آنها خواهد بود.