

بلاکچین طی سالهای اخیر بهعنوان فناوری تحولآفرین معرفی شده است و تاکنون از سوی صنایع مختلف مورد آزمون و استفاده قرار گرفته شده است. این فناوری در حوزه مالی و بانکی نیز قابلیتهایی نظیر امنیت بیشتر، سرعت بالاتر و کاهش هزینههای عملیاتی در ارائه برخی خدمات از خود نشان داده است. این قابلیتها بر مبنای ماهیت غیرمتمرکز، توزیعشده، ارتباطات نظیر به نظیر و انعطاف آن در ارائه خدمات مختلف به دست میآید. در کنار مزایا و فرصتها، برخی تهدیدات نظیر مداخله نامناسب نهادهای رگولاتوری و انتخاب پروژههای نادرست و هزینهبر بهمنظور عملیاتی سازی نیز وجود دارد که ممکن است بانکها یا نهادهای مالی با آن مواجه شوند.
دلویت سه محور یا سطح کاربردی برای بلاکچین در نظر میگیرد که همه کاربردهای موردی آن و کاربردهای خاص هر حوزه نظیر کاربردهای بانکی و مالی ذیل همین سه محور کاربرد قرار میگیرند. (1) ذخیرهسازی دادهها و اطلاعات دیجیتالی به شکلی امن و غیرقابل دستکاری، (2) انتقال یا تبادل مالکیت هر نوع دارایی دیجیتال با حذف واسطههای میانی و (3) سطح فراگیرتر و منعطف اجرای قراردادهای هوشمند که به تسهیل فرآیندهای کسبوکارها منجر میشود، سه سطح اساسی کاربرد بلاکچین است. ذخیرهسازی دادهها و اطلاعات مشتریان بانک بهعنوان مثالی از سطح اول، پرداخت و انتقال وجه مثالی از سطح کاربردی دو و قراردادها و معاملات آتی سکه را میتوان بهعنوان مثالی برای سومین سطح کاربرد به کمک قراردادهای هوشمند مطرح نمود.
طی سالهای اخیر تاکنون، اقداماتی از سوی بانکها و نهادهای مالی در سرتاسر دنیا برای ارزیابی، آزمون و بهرهبرداری از بلاکچین صورت گرفته است. برخی از این بانکها یا نهادهای مالی پروژههای تحقیق و توسعهای را تعریف کردهاند و برخی نیز در پروژههای بزرگ مبتنی بر بلاکچین مشارکت نمودهاند. این مشارکتها یا از نوع مشارکتهای فنی و یا اغلب از نوع مشارکتهای مالی بوده است. ریپل و استلار در پرداختهای بینالمللی، هایپرلجر و کوردا بهعنوان بسترهای بلاکچینی، آیدنتیتی سرا بهعنوان کاربردی از بلاکچین در شناسایی مشتریان، نمونههایی از پروژههای بزرگی است که بانکها و نهادهای مالی بهعنوان مشارکتکننده در آنها حضور دارند.